به گزارش روابط عمومی جمعیت هلال احمر استان سیستان و بلوچستان، کوه خواجه، تنها برآمدگی طبیعی در دشت پهناور سیستان است که در میان دریاچه‌هامون سر برافراشته. رنگ تیره و سیاه سنگ‌هایش باعث شده از دور مثل جزیره‌ای متفاوت و مرموز جلوه کند. این کوه حدود ۶۰۹ متر ارتفاع دارد و وقتی‌هامون پرآب است، به شکل جزیره‌ای شگفت‌انگیز در میان دریا ظاهر می‌شود.
پیشینه تاریخی
دوران باستان: در متون زرتشتی به نام "اوشیدا" از این کوه یاد شده است. باور بر این است که در آخرالزمان، منجی موعود زرتشتی (سوشیانت) از این کوه ظهور خواهد کرد.
اشکانی و ساسانی: بر فراز کوه بقایای یک کاخ عظیم خشتی دیده می‌شود که به دوره اشکانیان (بیش از ۲۰۰۰ سال پیش) برمی‌گردد و بعدها در دوره ساسانیان گسترش یافت. این کاخ شامل تالارها، نقاشی‌های دیواری و تزیینات باشکوه بوده و به عنوان بزرگ‌ترین معماری خشتی ایران باستان شناخته می‌شود.
اسطوره‌ها: در افسانه‌های محلی گفته می‌شود رستم، پهلوان شاهنامه، دوران کودکی و آموزش‌هایش را در همین کوه گذرانده است؛ به همین دلیل به آن "کوه رستم" هم می‌گویند.
جایگاه مذهبی
کوه خواجه فقط یک اثر تاریخی نیست؛ مکان مقدس هم بوده است:
در باور زرتشتیان، محل ظهور نجات‌بخش آینده است. در دوران اسلامی، آرامگاهی در بالای کوه ساخته شد که به نام خواجه غلطان شناخته می‌شود. این زیارتگاه هنوز هم محل نذر و زیارت مردم سیستان است.
ویژگی‌های طبیعی
جنس کوه از سنگ‌های بازالتی (آتشفشانی) است که رنگ سیاه و استوار به آن داده.
موقعیتش در قلب هامون، منظره‌ای رؤیایی ساخته است؛ گاهی چون جزیره‌ای شناور در آب، و گاهی در دل دشت خشک.
از بالای کوه، چشم‌انداز وسیعی از دشت سیستان و بستر هامون دیده می‌شود.
اهمیت امروزی
کوه خواجه در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده و برای ثبت جهانی یونسکو پیشنهاد گردیده است.
این مکان نه فقط برای گردشگران، بلکه برای باستان‌شناسان و محققان هم اهمیت فوق‌العاده‌ای دارد، چرا که رازهای زیادی از تاریخ ایران در دل خود پنهان کرده است.